معرفی اقتصاد کشور ترکیه

اقتصاد ترکیه روز به روز در حال پیشرفت می باشد و همین امر، کشور ترکیه را جزء کشور های در حال رشد در جهان تبدیل کرده است. خیلی از اقتصاد دانان جهان و یا اقتصاد دانان ترکیه، رتبه اقتصادی در این کشور را ششمین اقتصاد برتر در اروپا می دانند. اقتصاد ترکیه نه تنها در زمینه گردشگری بلکه در زمینه های دیگری مانند صنعت نساجی و همچنین تولید پوشاک نیز دارای قدرتمند هست. در نتیجه اقتصاد ترکیه تنها به گردشگری وابسته نیست. به همین سبب توانسته است که سرمایه گذاران بین المللی را به خود جذب کند.

بخش نساجی و تولیدات پوشاک بیشترین و مهم ترین سهم تولیدات در ترکیه هست. همین امر سبب شده است که بخش زیادی از واردات کشور ایران از کشور ترکیه به پوشاک برگردد.

نکته ی جالب در مورد ترکیه این است که مانند همسایگانش به منابع سوخت های فسیلی وابسته نیست و این موضوع یعنی سرمایه ی این کشور مانند همسایگانش نا پایدار نمی باشد و دغدغه ی رقبای اقتصادی این کشور در خاورمیانه که تمام شدن حداکثر 75 ساله ی منابع نفتی این کشور ها می باشد را ندارد و همسایگان این کشور از جمله ایران در جهت بهبود صنعت توریسم دنباله رو سیاست های اقتصادی ترکیه می باشد.

آشنایی با تاریخچه اقتصاد ترکیه

مهم ترین تحولات اقتصاد کشور ترکیه در قرن بیستم میلادی به وقوع پیوسته است که این دوره را می توان به سه دوره متفاوت تقسیم کرد.

دوره اول: دوره ی نفوذ احزاب چپ نامیده می شود. حزب جمهوری خواه خلق با روی کار آمدن آتاتورک (مصطفی کمال) در سال 1916 میلادی به وجود آمد. آتاتورک پایه گذار جامعه ی سکولار بود که این نوع جامعه نگرش چپ اقتصادی داشتند.

دوره دوم: دوره ی نفوذ احزاب راست گرایانه نامیده می شود که این حزب (مام میهن) در سال 1983 میلادی به وسیله ی تورگوت اوزال بنیان نهاده شد. این دوره در عین حالی که اعتقادات سکولاریزم را دنبال می کردند، ولی اقتصاد ترکیه از نگرش های چپ گرایانه فاصله گرفته و خود را هم سو و هم راستا با اقتصاد جهانی کرد. بر اساس این نگرش ها اقتصاد پایه ی کشور ترکیه بنا نهاده شد و موجب تحولات شگرف و محسوس در ترکیه شد. قسمتی از این تحولات به وجود آمده در جهت استفاده ی مناسب و هوشیارانه از گسترش مبادلات با جمهوری اسلامی ایران سازمان یافت که متقارن با شرایط جنگ ایران با عراق بود و ترکیه توانست استفاده ی زیادی از شرایط آن زمان ببرد و اقتصاد خود را تقویت کند.

دوره سوم: در این دوره تاریخی در دولت کشور ترکیه رویکرد اسلامی شکل رسمی پیدا کرد و احزاب قدرتمند و متفاوتی از جمله فضیلت، رفاه، عدالت و توسعه اداره ی کشور ترکیه را تا سال 2002 میلادی در دست گرفتند که این موضوع یعنی اینکه اداره ی کشور ترکیه در دست اسلام گرایان قرار گرفت. به عبارت دیگر در عین حالی که اصول کلی سکولاریزم سنتی در کشور ترکیه حفظ شده بود، پیروی از اصول اقتصاد آزاد هم که در سال های 1980 میلادی پایه گذاری شده بود، گرایش های اسلامی مردم ترکیه به صحنه های اقتصادی و سیاسی جامعه نفوذ پیدا کرده بود. این امر باعث شد که یک نظام متفاوت با ترکیبی از سکولاریزم، حفظ رویکرد های اسلامی و آزادی اقتصادی شکل بگیرد و همچنین می توان بازخورد این نگرش متفاوت را در ترکیه ی امروزی مشاهده کرد.

از اقتصاد ترکیه بیشتر بدانید

• در صنعت فولاد در رده هشتم جهان قرار گرفته است سالانه بالغ بر 35 ميليون تن توليد داشته كه در منطقه خاورميانه حرفی برای گفتن دارد.
• در صنعت پيمانكاری بعد از چين رده دوم را در جهان به خود اختصاص داده است و غول بزرگ پيمانكار جهان محسوب می شود. پيمانكاران بزرگ تركيه در 117 كشور جهان در حال اجرای پروژه و ساخت و ساز بوده كه رقمی بالغ بر 400 ميليارد دلار را به خود اختصاص داده است. اين پروژه ها اعم از مسكونی، تجاری، پل های مختلف، راهسازی و … است.
• اقتصاد تركيه با نزديكی به اقتصاد آلمان و الگوبرداری از اقتصاد آن كشور توانسته است راه صنعتی شدن را به سرعت بپيماید و در خيلی از زمينه ها حتی از كشور های اروپايی سبقت بگيرد با نگاهي به صنعت توريسم، پيمانكاری، فولاد، كشتی سازی، خودرو، صنايع نساجی و … اين حقيقت آشكار می گردد.

مقایسه رتبه اقتصاد ترکیه با اقتصاد ایران

برای مقایسه اقتصاد کشور ایران و ترکیه باید تحولات مهم این دو کشور را بشناسیم. در هر دو کشور تحولات مهم از سال 1980 شروع شده است. در ایران در آن سال ها انقلاب اسلامی به وجود آمد که هدف از به وجود آمدن این انقلاب ایجاد عدالت برای همه ی اقشار ملت می باشد.

ایران و ترکیه به دلیل همسایگی که با هم دارند دارای فرهنگ مشابهی نیز می باشند و در عین حال اقتصاد این دو کشور تا حدودی به هم وابسته می باشد اما باز هم تفاوت های بسیاری با یکدیگر دارند. با توجه به اینکه هر دو کشور تحت تاثیر تحولات جهانی قرار داشته اند و روند آزاد سازی اقتصادی را همزمان با یک دیگر طی کرده اند اما اکنون می توانیم تفاوت فاحش در اقتصاد ترکیه با ایران را مشاهده کرد. به طور مثال کشور ترکیه اقتصاد خود را بر اساس صنعت توریسم برنامه ریزی کرده است ولی کشور ایران، از این صنعت جهانی با فاصله عقب افتاده است. جدا از این موضوع که کشور ترکیه در تکاپو پیوستن به اتحادیه اروپا می باشد که با عملی شدن این موضوع اقتصاد ترکیه پیشرفت چشمگیری خواهد داشت و خود را هم راستا با کشور های اروپایی می کند ولی کشور ایران هنوز که هنوز است با موضوع چگونگی آزادسازی اقتصادی درگیر می باشد.

آینده اقتصادی کشور ترکیه

با نگاهی اجمالی به آمار و ارقام بانک جهانی و یا سرمایه گذاری ها در ترکیه می توانیم به این نتیجه برسیم که اقتصاد ترکیه در حال خارج شدن از رکود می باشد و مسیر صعودی خود را به تدریج آغاز می کند و همچنین بانک جهانی رشد سه درصدی را در سال 2020 میلادی و در عین حال رشد 4 درصدی را در سال 2021 میلادی پیش بینی می کند. بانک جهانی با توجه به بهبود در آینده اقتصاد ترکیه به مقامات سیاسی این کشور توصیه کرده است که برای پیشگیری از کاهش ارزش پول ملی (لیر) که موجب آسیب های جدی به سیستم مالی این کشور می شود دست به کار شوند و دو عامل افزایش صادرات و تقویت کردن تقاضای داخلی را در بهبود رشد اقتصاد ترکیه موثر دانسته است.

اقتصاد ترکیه در سه ماه اول سال 2019 میلادی رشد منفی 2.6 درصدی را پشت سر گذاشت که با رشد منفی در چند ماه پایانی سال گذشته باعث نگرانی شدید سرمایه گذاران خارجی در این کشور شده است.

با توجه به سیاست خارجی که در کشور سوریه و تقابل با کرد های شمال عراق در پیش گرفته است مقداری از محبوبیت در بین کشور های خارجی را از دست داده است و در همین راستا ایالات متحده آمریکا تحریم هایی را برای اقتصاد ترکیه در نظر گرفته است که ضربه ای به اقتصاد این کشور زده و از طرفی هم پیمانی ترکیه با جمهوری اسلامی ایران و روسیه باعث جلوگیری از فروپاشی اقتصاد ترکیه داشته است.